محمد رضایی یزدی دانشجوی دکترای مطالعات آمریکا دانشگاه بیرمنگام انگلستان:
امروزه قدرت پیام از اساسیترین عوامل اقتدار اجتماعی محسوب میگردد و در اختیار داشتن رسانه وتعیین سیاست و استراتژی آن از جمله اقداماتی است که ارباب سیاست، اقتصاد و فرهنگ را در رقابت با هم به تلاش در تصاحب مالکیت آنان واداشته است .
شرایط پس از دوران جنگ سرد، به ویژه ظهور انقلاب اسلامی ایران و گرایشات عمیق اسلامی در سطح دنیا، خاصّه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و زوال مارکسیسم، آمریکا را به تلاش گستردهتر برای تک بعدی نمودن نظام جهانی و جایگزینی پروژة آمریکایی شدن بر فرایند جهانی شدن واداشت.
در این راستا رسانههای آمریکایی - به ویژه سینمای هالیوود - که از قدرت و جذابیت بالایی برخودار است، به عنوان عمومیترین ابزار این پروژه به میدان آمد تا نظریة آمریکایی شدن انسان و جهان را تحقق بخشند.مجموعه نکات فوق (نگاه نظری و ساختار جهانی موجود) سبب شد اینجانب و همکارانم با بررسی صد و پنجاه فیلم به تحقیق پیرامون تصویر مسلمانان در سینمای هالیوود طی حدود یک قرن گذشته بپردازیم. بر پایه تحقیق مذکور میتوان چنین اظهار نمود:
اولا،ً هالیوود عمدتاً مسلمانان را عرب معرفی میکند، حال آنکه حدود پانزده درصد مسلمانان عرب هستند. در این تصویر همه مسلمانان (اعراب) شبیه هم بوده و تفاوتی در شکل و اخلاقیات آنان وجود ندارد. ثانیاً تصویر ارائه شده از مسلمانان در سینمای هالوود مشخصاً به سه دوره تاریخی تقسیم میگردد:
- از ابتدای تأسیس هالیوود تا شکلگیری دولت صهیونیستی.
- اززمان شکلگیری دولت صهیونیستی تا ظهور انقلاب اسلامی
- از ظهور انقلاب اسلامی به بعد به ویژه پس از یازدهم سپتامبر.
در دورة نخست سینمای هالیوود، مسلمانان را عمدتاً به صورت انسانهای غیرمتمدن، بدوی و احمق معرفی میکند. در دوره دوم علاوه بر تصویر نخست، مسلمانان را عمدتاً به صورت انسانهای غارتگر و وحشی نشان میدهد که یا پولدارانی احمقند و یا قدرتمندانی بیرحم. در دوره سوم علاوه بر تصاویر قبلی شخصیت مسلمانان را عمدتاً به صورت خشکمقدسان افراطی، متنفر از یهود و مسیحیت و بالاخره تروریست نشان میدهد. زنان عرب نیز عمدتاً به صورت رقاصه، جادوگر، فاحشه و جنسی زبون و ذلیل معرفی شدهاند. این تصاویر توسط هالیوود و شرکتهای اقماری وابسته به آن طی سالهای گذشته مرتباً تکرار و تبلیغ شده است.
بر اساس مطالب فوق میتوان چنین نتیجه گرفت که: آمریکا با ابزار رسانهای خود به ویژه هالیوود به عنوان نماد رسانهای آمریکا در صدد است:
- تیپولوژی و تصویر موجود مسلمانان را اهریمنی نشان دهد.
- از ورای این تصویر به توجیه سیاستهای استعماری خود در سلطه بر کشورهای مسلمان (به ویژه کشورهای عربی) و مهار و کنترل امکانات آنان بپردازد (چرا که سالها با نام تمدن و توسعه به تاراج ذخایر نفتی و معادن کشورهای مسلمان پرداخته است).
- با تبلیغ این تصویر و جهانی نمودن آن باعث گردد مسلمانان در باورهای خود متزلزل، نسبت به تظاهرات دینی و شعائر اسلامی گریزان و در پایبندی به سنتهای اصیل بیثباتتر گردند که این خود عامل مهم در کتمان هویت اسلامی و پذیرش و آلودگی به هویت آمریکایی است.
- و از همه مهمتر با تکیه بر تیپولوژی موجود (تصویر اهریمنی) به ارائه و تبلیغ تیپولوژی مطلوب (تصویر آمریکایی) از مسلمانان بپردازند.
سیاست آیندة آمریکا در راستای گسترش الهیات نو ظهور خود، تبلیغ اسلام آمریکایی است که در این راستا نقش تولیدات آیندة هالیوود با بهکارگیری هنرپیشههای مسلمان و تبلیغ الگوها و هنجارهای دینی آمریکایی بسیار مهم میباشد.